Kenya
Kenya, Afrika kıtası’nın doğu kıyısında veekvator üzerinde bir ülke. Kuzeyinde
Etiyopya ve
Sudan, batısında
Uganda, güneyinde
Tanzanya, doğusunda
Somali ve
Hint Okyanusu yer alır. Nüfusu 39,002,772 (32. sırada) olan ülkenin başkenti
Nairobi'dir.
Tarihi
Kenya, Afrika’nın en eski yerleşim bölgelerinden biridir. Kenya’ya ilk defa Arap tüccarlar gelerek, Malindi ve Monbasa şehirlerini kurmuşlardır.
Ülkeye ilk gelen Avrupalılar Portekizli gemiciler olmuştur. Ümit Burnu’nu 1498’de dolaşan
Vasco de Gama, Malindi şehrine çıkmış ve bölgeye hakim olmuştur. Portekizliler burada ticaret merkezleri kurmuşlar, kaleler yaptırmışlardır. On sekizinci yüzyılda Araplar Kenya’ya tekrar hakim olmuşlar ve Portekizlileri bölgeden çıkarmışlardır. 1887’de bir İngiliz şirketi Kenyayı
Araplardan kiralamış 1895’te de bölgeyi tam kontroluna almıştır. Bundan sonra Kenya tam bir İngiliz sömürgesi olmuştur.
1952’de yapılan bağımsızlık hareketlerinde Jomo Kenyatta liderliğe getirilmiş, ilk yıllarda başarı sağlayamamış İngilizler tarafından tutuklanmıştır. 1961’de de hapisten çıkan Kenyatta, zorlu bir mücadeleden sonra, Kenya’yı bağımsızlığa kavuşturmuştur. Ülkenin ilk hükümet ve devlet başkanı Kenyatta’nın ölümünden (Ağustos 1978) sonra yerine yardımcısı Moi seçilmiştir. 1982’de Moi’ye karşı bazı subaylar tarafından yapılan darbe girişimi kısa sürede bastırıldı. Moi halen devlet başkanlığını sürdürmektedir (1993).
Fiziki Yapı
</p><p>Kenya'nın dünya üzerindeki konumu
Kenya'nın dünya üzerindeki konumu
Kenya topraklarının doğu ve batısı birbirinden çok farklıdır. Güneydoğu da Hint Okyanusuna açılan dar kıyılar vardır. Kıyı şeridinden kuzey sınırına kadar uzanan iç bölge ülkenin yarısından fazlasını kaplayan kurak ovalardan meydana gelir. Yaylaların ortasında bütün Doğu Afrika’yı kaplayan Rift Vadisi bulunur. Bu vadinin tabanı göllerle kaplıdır. Ülkenin en büyük akarsuyu Tana ve Athi’dir. Ovaların çoğunluğunun deniz seviyesinden yüksekliği 360 m’yi geçmez.
Kenya ve
Elgon dağları ülkenin en yüksek kısımlarını meydana getirir. Kenya Dağının yüksekliği 5200 m, Elgon Dağının yüksekliği ise 4321 m’dir. Batıdaki Nyanza Yaylası, dağlık bölgeden ve Rift Vadisinden Uganda ve Tanzanya sınırındaki Victoria Gölüne kadar uzanır. Bu yaylada sulama meselesi olmadığı için çeşitli çiftlikler ve ormanlar, otlaklar yer alır.
İklim
Ülkede sıcaklık, denizden yükseklik durumuna göre değişir. Kıyı şeridinde sıcaklık ortalama 27°C’yi bulurken, dağlık bölgelerde 16°C’ye düşer.
Yağışlar bölgeden bölgeye değişir. Yağışın en fazla olduğu bölge batı kısımlarıdır. Yıllık yağış ortalaması 1270 mm’yi bulur.
Tabii Kaynakları
Bitki örtüsü ve hayvanlar: Ülkenin bitki örtüsü, tropikal ormanlar, hindistancevizi ağaçlarıyla, savanalardan meydana gelir. Buş bölgesinin iç kısımlarında dev baobab ağaçlarına rastlanır. Kıyı bölgelerinde ise palmiye ağaçları bulunur.
Kenya sürek avlarıyla ün yapmış bir ülkedir. Güney ve doğu bölgelerinde arslan, fil, su aygırı, zürafa, antilop, zebra ve daha birçok yabani hayvanlara rastlanır.
Madenler: Kenya yeraltı kaynakları bakımından fakir bir ülkedir. Az miktarda altın, bakır, amyant ve soda tozu çıkarılır.
Siyasi Hayat
İngiliz Milletler Topluluğuna bağlı kalarak 1963’te bağımsızlığını ilan eden ülkede 1964’te Cumhûriyet rejimi benimsenmiştir. Yedi yıl süre için halk tarafından seçilen devlet başkanı hükümetin de başkanıdır. 171 üyeli millet meclisi yasama görevini yapmaktadır. Meclis üyeleri halk tarafından 5 yıl için seçilir.
Ekonomi
Ülkenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Sanayi gelişmemiş olup, turizm önemli gelir kaynağıdır.
Tarım: Kenya topraklarının % 12 gibi az bir kısmının tarıma elverişli olmasına rağmen, halkın % 60’ı tarımla uğraşır.
En çok üretilen ve ihraç edilen ürünler arasında çay, kahve ile böcek yiyen pire otu başta gelir. Kenya, böcek yiyen pire otu üretimi ve ihracatında dünyada birinci sırayı alır.
Diğer önemli tarım ürünleri, yerfıstığı, şekerkamışı, muz, mısır, buğday, pirinç, patates, pamuk ve yerfıstığıdır.
Hayvancılık: Hayvancılık hayli gelişmiştir. En çok sığır, koyun ve keçi beslenir. Bu hayvanlardan, kurak olmayan mevsimlerde ihraç edecek kadar et elde edilir.
Sanayi: Ülkede sanayi gelişmemiştir. Sanayi, zirai hammaddelerin işlenmesi ve hafif tüketim maddeleri yapımıyla sınırlandırılmıştır. Bunun yanısıra petrol üretmese de petrol rafinerisi, motorlu araçlar montajı, çimento ve tekstil gibi sanayi dalları son yıllarda gelişmiştir. Sanayi merkezi başşehir Nairobi ve Mombasa çevresinde toplanmıştır.
Ticaret: İhracatının çoğunluğunu tarım ürünleri meydana getirir. En çok ihraç ettiği ürünler; kahve, çay ile böcek yiyen pire otudur. Bunun yanında sisal keneviri, söğüt kabuğu, konserve et ve deri de ihraç edilir. İhraç ettiği sınai ürünler ise benzin, çimento ve soda tozudur.
Dışardan ise ulaşım araçları, makineler, mamul maddeler, kimyevi maddeler satın alır. Doğu Afrika Ticaret Topluluğuna üye olan Kenya’nın topluluk dışı ticaret yaptığı ülkeler arasında Almanya, İngiltere, ABD, Hollanda ve Japonya bulunur.
Ulaşım: Kara ulaşımı 45.000 km’lik kara yolu ve 4000 km’lik demiryolu ile sağlanır. Karayollarının ancak 4500 km’si asfalttır.
Nairobi ve Mombasa’da birer hava alanı ile Mombasa’da Doğu Afrika’nın en modern ve en önemli limanı vardır.
